
Marzec 2015
Na łamach marcowego i kwietniowego wydania „Matematyki” przedstawiamy życiorysy trzech utalentowanych polskich konstruktorów: Abrahama Sterna, Zeliga Słonimskiego i Abrahama Staffela, którzy łącząc wiedzę matematyczną, talent, wytrwałość i dokładność, podłożyli podwaliny pod obecnie znane maszyny liczące. Ponadto, w bieżącym numerze czasopisma wyjaśniamy, jakie znaczenie mają sangaku dla japońskich matematyków, przestawiamy najpopularniejsze i najlepiej zbadane fraktale, publikujemy zadania dla szkoły podstawowej i krzyżówkę matematyczną sprawdzającą sprawność rachunkową.
Fraktale obecne w matematyce, filozofii i sztuce
„Matematycy nieustannie poszukują prawidłowości i harmonii, opisując matematyczne zjawiska i procesy, czy formułując reguły. Filozofowie próbują odnaleźć prawa rządzące światem. Obie dziedziny nauki bardzo wiele łączy – między innymi jedni i drudzy zajmują się fraktalami. Matematycy niechętnie podają definicję fraktala, a jeśli już ją podają, nie jest prosta. Najłatwiej powiedzieć, że fraktale cechują się samopodobieństwem, tworząc uporządkowane struktury. Matematycy starają się opisać je wzorami bądź odkryć w już istniejących i opisanych fraktalach nowe zależności matematyczne. Filozofowie doszukują się w budowie wszechświata fraktalnych struktur. Fraktale frapują także badaczy z innych dziedzin, a motywy fraktalopodobne wykorzystywane są w sztuce” – pisze Jadwiga Kalabińska w artykule zatytułowanym „Fraktale – matematyka czy filozofia”, który publikujemy w rubryce „Matematyka inaczej”. Zachęcamy Państwa do lektury tego arcyciekawego tekstu i zapoznania się z najpopularniejszymi i najlepiej zbadanymi fraktalami – trójkątem Sierpińskiego i trójkątem Pascala.
Sangaku i ich znaczenie w japońskiej kulturze
„Sangaku, czyli matematyka w obrazkach” to artykuł Mirosława Majewskiego, który przeniesie Państwa do Japonii okresu Edo (lata 1603-1868). Podejście ówczesnych uczonych do nowych twierdzeń matematycznych może zaskoczyć, bowiem w tym kraju matematyka łączy się z wierzeniami religijnymi. Czytając niniejszy tekst nie tylko dowiedzą się Państwo, czym są sangaku, ale też poznają ich najciekawsze i najpiękniejsze przykłady.
Krzyżówka matematyczna dla uczniów szkół podstawowych
W rubryce „Szkoła podstawowa i gimnazjum” znajdą Państwo krzyżówkę matematyczną opracowaną przez Agnieszkę Zielińską, nauczyciela matematyki Zespołu Szkół im. Gen. Józefa Bema w Dębowej Łące. Niniejsza krzyżówka matematyczna umożliwi sprawdzenie sprawności rachunkowej uczniów szkół podstawowych.
Zadania dla szkoły podstawowej
W tym samym dziale Agnieszka Zielińska przekazuje Państwu trzy otwarte zadania dla szkoły podstawowej wraz z propozycjami ich rozwiązań. Zachęcamy Państwa do przedstawienia uczniom rzeczonych zadań dla szkoły podstawowej oraz wspólnego ich rozwiązywania podczas zajęć.