Taka strategia nauczania w dużej mierze zależy od znajomości dostępnych w sieci narzędzi oraz ich umiejętnego wykorzystania do osiągnięcia celów lekcji. Ćwiczenie czyni mistrza, a biegłość w matematyce na wszystkich poziomach na pewno wymaga powtarzania. Dlatego warto tworzyć interaktywne gry, które matematycznie rozwiną uczniów, zaangażują i zmotywują do działania. Tak zaplanowana lekcja z pewnością wzbudzi zainteresowanie królową nauk, a wciągające i zabawne gry ułatwią przyswajanie kluczowych matematycznych pojęć.
Internet oferuje wiele bezpłatnych stron internetowych, na których szybko i łatwo można stworzyć gry i interaktywne ćwiczenia. Z łatwością uruchomi się je na komputerze, interaktywnej tablicy, tablecie i smartfonie. Oto kilka aplikacji webowych z przyjaznym interfejsem i bezpłatnym dostępem, które naszym zdaniem sprawdzą się na lekcjach matematyki.
POLECAMY
Aplikacja QUIZLET
Ta internetowa i mobilna aplikacja umożliwia nauczycielom tworzenie własnych materiałów do nauki i przekształcanie ich w gry. Treści edukacyjne umieszczone są na interaktywnych fiszkach, ułatwiających uczniom naukę, ponieważ dziecko powtarza tylko te zagadnienia, których jeszcze się nie nauczyło. Aby korzystać z kart na Quizlecie, uczniowie nie potrzebują konta – udostępniony za pomocą linku zestaw kart będzie dostępny nie tylko w przeglądarce internetowej, ale również w trybie offline w aplikacji mobilnej, zainstalowanej na tablecie lub smartfonie. Z platformy korzystają nauczyciele na całym świecie. Udostępniają własne zestawy fiszek, z których mogą korzystać pozostali użytkownicy aplikacji. Wśród nich są również nauczyciele matematyki. Publikowane przez nich zestawy z pewnością uatrakcyjnią lekcje w niejednej polskiej szkole. Ale Quizlet to nie tylko fiszki, ponieważ aplikacja ta przekształca elektroniczne karty w gry oraz generuje dodatkowe tryby nauki, takie jak:
- Ucz się – dopasowanie słowa do definicji lub rysunku.
- Pisanie – podanie definicji.
- Ćwiczenie – wpisanie tego, co się usłyszy.
- Test – automatycznie generowany przez system, z różnymi typami pytań do wyboru: prawda/fałsz, wielokrotny wybór, dopasuj pytanie do odpowiedzi, napisz. Po zakończonym teście aplikacja pokazuje nam stopień opanowania wiadomości. Istnieje też możliwość wydrukowania testu. Poniżej zrzut z aplikacji (ryc. 1).
Ryc. 1
Gry Grawitacja i Dopasowanie
Z kolei Grawitacja i Dopasowanie to proste gry, które w zabawny sposób sprawdzają opanowanie materiału. Dopasowanie to gra, w której użytkownik musi połączyć w pary rozsypane na ekranie definicje i objaśnienia. Zadanie wykonuje się na czas, dzięki czemu tworzony ranking jest dodatkową motywacją do nauki. Natomiast Grawitacja to zabawa, w której z góry ekranu spadają asteroidy z objaśnieniami, zadaniem gracza jest jak najszybsze wpisanie poprawnej definicji. W tej grze czas też ma znaczenie. Ponadto możemy ustawić stopień trudności. Do wyboru mamy trzy opcje: łatwą, średnią i trudną (ryc. 2).
Ryc. 2
Warto wspomnieć, że istnieje możliwość dodawania do fiszek plików graficznych (za darmo, zamieszczonych na Quizlecie lub wczytując je z komputera w wersji płatnej), dzięki czemu wygenerowanie kart np. z rysunkami figur geometrycznych czyrodzajami kątów nie przysporzy użytkownikowi żadnej trudności. Fiszki mogą być również doskonałym sposobem na podsumowanie większej partii materiału. Uruchomione w klasie na tablicy interaktywnej, pomogą uczniom utrwalić niezbędne wiadomości. Przykładowy wygląd fiszki znajduje się na ryc. 3.
Ryc. 3.. Grafika udostępniona przez Quizlet
Strona WordWall
Inną platformą do tworzenia interaktywnych gier jest strona WordWall, przyjazna dla ucznia i łatwa w obsłudze dla nauczyciela. Większość interaktywnych szablonów gier ma opcję wydruku, pozwala ona więc na szybkie tworzenie zindywidualizowanych kart pracy.
Można je pobrać w formacie PDF lub wydrukować bezpośrednio ze strony. Aby uruchomić przygotowaną, interaktywną grę, wystarczy dostęp do internetu i dowolne urządzenie, takie jak komputer, tablet, smartfon czy interaktywna tablica. Tworzenie gier jest banalnie proste dzięki umieszczonym na stronie szablonom. Mamy do wyboru kilkanaście różnych aplikacji, m.in. quizy, krzyżówki i gry zręcznościowe. Po utworzeniu ćwiczenia można dodatkowo zmieniać szablony, dzięki czemu mamy grę, która wygląda zupełnie inaczej, choć zawiera te same treści.
Aby pracować z WordWall na lekcjach matematyki, nie trzeba zawsze samemu tworzyć gier. Można skorzystać z tych udostępnionych przez innych nauczycieli. Takie gry w dowolnym momencie warto dostosować do grupy swoich uczniów poprzez dodanie bądź usunięcie wybranych treści. Uczniom z SPE z pewnością ułatwi korzystanie z platformy możliwość udostępniania gry w wersji pełnoekranowej. Dzięki temu uwaga ucznia skupi się wyłącznie na zadaniu, nie będą go rozpraszały dodatkowe informacje umieszczone na stronie.
Każde ćwiczenie może zostać opublikowane. Ćwiczenia udostępnimy za pomocą linku, poczty elektronicznej lub mediów społecznościowych. Można je również osadzić na stronie internetowej za pomocą wygenerowanego przez aplikację kodu HTML. W wersji bezpłatnej nauczyciel może stworzyć pięć gier. Jednak miesięczny abonament wynosi tylko 13 zł. Biorąc pod uwagę liczbę dostępnych szablonów i możliwość drukowania kart pracy, z pewnością warto wykupić dostęp do tej strony.
Jak wykorzystać WordWall na lekcjach matematyki? Można umieścić na kole fortuny np. wyrażenia algebraiczne, tabliczkę mnożenia czy wzory na obliczanie pól figur płaskich. Można grupować liczby wymierne i niewymierne, liczby rzymskie i arabskie. Można ćwiczyć dodawanie i odejmowanie, tworzyć wykresy z etykietami. Pomysłów na tworzenie interaktywnych gier na pewno nauczycielom matematyki nie zabraknie. Aplikacja ta bez wątpienia będzie przydatnym narzędziem w TIK-owym narzędziowniku współczesnego nauczyciela.
Aplikacja EDUCANDY
Niewątpliwie atrakcyjną dla uczniów, ale także dla nauczycieli matematyki jest aplikacja EDUCANDY.
Aplikacja ta daje nam dostęp do gier stworzonych przez nauczycieli, rodziców czy nawet samych uczniów poprzez specjalnie w tym celu generowane kody dostępu. Nauczyciel, przygotowując konkretne zadania czy ćwiczenia, gromadzi je na swoim wcześniej utworzonym, bezpłatnym koncie. Chcąc je udostępnić uczniom lub innym użytkownikom, podaje unikalny kod dostępu, który jest automatycznie generowany przez aplikację. Wartością dodaną aplikacji jest to, że przygotowując materiał do jednego typu zadań, można go wykorzystać jeszcze wiele razy, ponieważ aplikacja wygeneruje na jego bazie kolejne interaktywne ćwiczenia.
W EDUCANDY możemy tworzyć wykreślanki, gry typu kółko i krzyżyk, labirynty lub zadania polegające na łączeniu w pary. Z aplikacji możemy skorzystać w formie mobilnej lub stacjonarnej, wykorzystując w tym celu komputer, monitor dotykowy lub interaktywną tablicę. Uczniowie mogą grać w gry także na własnym urządzeniu mobilnym, takim jak smartfon czy tablet, wcześniej pobierając aplikację EDUCANDY na swój sprzęt. Każdą stworzoną wcześniej grę możemy edytować czy duplikować np. na potrzeby innej klasy, co pomaga w indywidualizowaniu procesu lekcyjnego, zagrać w nią lub udostępnić innym użytkownikom. Dla ucznia możemy wygenerować kod dostępu konkretnej gry czy zadania, natomiast innym nauczycielom przesłać na przykład link. Mamy także możliwość udostępniania zadania poprzez osadzenie go na blogu czy stronie internetowej – wówczas generujemy w tym celu specjalny kod do osadzenia.
My dla swoich uczniów przygotowałyśmy szereg ćwiczeń, które pomagają w utrwalaniu tabliczki mnożenia czy zapisywaniu dat za pomocą liczb rzymskich.
Każdy nowoczesny nauczyciel chce kreatywnie przygotować się do swoich lekcji. Chce, aby prezentowane przez niego treści były podawane w atrakcyjnej dla ucznia formie, ale przede wszystkim by przyniosły konkretne efekty edukacyjne. Dlatego wielu z nas poszukuje niebanalnych ćwiczeń i gier, które zainteresują i zmotywują ucznia do ćwiczeń. Pomocna w tym względzie okaże się platforma z generatorami, ale także gotowymi ćwiczeniami i grami. Przykładowa gra typu „przeciągnij w odpowiednie miejsce” znajduje się na ryc. 4.
Platforma edukacyjna Teacher
Ta platforma służy jako pomoc dydaktyczna uczniom szkół podstawowych, średnich i wyższych. System tej aplikacji webowej pozwala na kreatywną naukę matematyki (nauka podstawowych działań matematycznych, rysowanie wykresów funkcji).
Ryc. 4. Grafika udostępniona przez EDUCANDY – przykładowa gra typu „przeciągnij w odpowiednie miejsce”
Oprócz gotowych materiałów na stronie znajdują się także generator krzyżówek i wykreślanek oraz generator testów wyboru. Na platformie warto założyć swoje, bezpłatne nauczycielskie konto, aby móc gromadzić tworzone materiały i mieć do nich stały dostęp. Jesteśmy przekonane, że to doskonała pomoc zarówno w przygotowaniu się do zajęć, jak i w ich uatrakcyjnieniu.
Nieocenionym i efektywnym źródłem wiedzy, rozwijającym umiejętności matematyczne uczniów i kształtującym kompetencje w tym zakresie, są gry logiczne na platformach online. Grając w gry logiczne, uczniowie ćwiczą swój umysł. Istnieje wiele gier dla dzieci i młodzieży, które rozwijają myślenie i umiejętności matematycznie. Poprzez budowę obiektów w grach z serii Lego dzieci uczą się geometrii i arytmetyki, podobnie jak w powszechnie lubianej grze Minecraft. Prócz typowych gier strategicznych i logicznych na rynku dostępny jest szereg gier rozwijających orientację przestrzenną i myślenie algorytmami. Przykładowy zrzut z aplikacji poniżej (ryc. 5).
Platformy z grami i ćwiczeniami
Jedną z platform, która skupia kilkadziesiąt takich gier i ćwiczeń, jest platforma POKI. Z dostępnych na niej gier liczbowych dzieci dowiedzą się wszystkiego o liczeniu. Nauczą się układać zagadkowe wzory i zdobywać nagrody za poprawne ich ułożenie. Platforma oferuje też szeroki wachlarz wyzwań matematycznych, które łączą podstawowe działania ze specjalnymi czynnościami. Uczniowie z powodzeniem poćwiczą dodawanie, odejmowanie, mnożenie i dzielenie w całkiem nowy, zabawny sposób.
Wszystkie dostępne na stronie gry edukacyjne to okazja do ćwiczenia umysłu, wpływająca na poszerzenie granic matematycznej wyobraźni. Każde ćwiczenie to swego rodzaju wyzwanie edukacyjne dla każdego ucznia.
Sumdog to bezpłatna platforma edukacyjna, na której zamieszczane są bardzo atrakcyjne, matematyczne, ale także rozwijające logiczne myślenie gry z elementami rywalizacji, z dawką emocji, ale też niewywołujące nadmiernych napięć. Świetnie sprawdzają się podczas lekcji na tablicy interaktywnej, ale przede wszystkim stanowią wspaniałą alternatywę zabawy przy komputerze w domu – zabawy, podczas której niezauważalnie niemal dzieci uczą się sprawności rachunkowych. Zakres obliczeń obejmuje program od klasy zerowej do klasy 8 szkoły podstawowej. Najtrudniejsze zmuszają do wysiłku umysłowego każdego użytkownika.
Sumdog dostosowany jest do wszystkich głównych programów nauczania w wieku od 5 do 14 lat i z pewnością przyspiesza postępy edukacyjne.
Wartością dodaną tej platformy jest możliwość rywalizacji, ale także otrzymywanie oceny swojej wiedzy, czyli informacji zwrotnej w postaci diagnozy osiągnięć.
Wspominając o grach matematycznych, nie sposób nie wskazać strony Educaplay, czyli platformy do tworzenia multimedialnych zadań i gier edukacyjnych. Znajduje się na niej ogromny katalog wcześniej stworzonych przez innych użytkowników gier. Educaplay nie potrzebuje żadnego oprogramowania. Wystarczy tylko przeglądarka z wtyczką flash.
Strona oferuje nam możliwość tworzenia różnych rodzajów zadań, takich jak mapy interaktywne, krzyżówki, uzupełnianki, wykreślanki, quizy i wideoquizy, rozsypanki czy dyktanda. Po założeniu konta i zalogowaniu się wystarczy kliknąć w przycisk u góry z prawej strony – New activity. Następnie wybieramy jeden rodzaj gry, nadajemy mu tytuł, dodajemy krótki opis i suwakiem określamy wiek uczniów. W zależności od rodzaju zadania dodajemy działania matematyczne, pytania, wpisujemy wyrazy lub tworzymy inne aktywności.
Gotowe zadanie zapisujemy, generujemy i kopiujemy kod gry, a następnie udostępniamy je uczniom, dzielimy się z innymi nauczycielami lub np. wklejamy na bloga.
W przestrzeni internetowej istnieje wiele nauczycielskich blogów matematycznych i stron, które są źródłem inspiracji i dobrych praktyk. Nauczyciele nie tylko prezentują na nich narzędzia do tworzenia gier, ale także wskazują na konkretne ich zastosowania, np. w projektach edukacyjnych. Oprócz naszego bloga www.specjalni.pl polecamy też blog http://klasoteka.pl/ oraz https://matematykawpodstawowce.pl/. Z pewnością wiele inspiracji znajdziecie Państwo na stronach http://mitologujemy.blogspot.com/ czy https://www.matematyczny-swiat.pl/.
Wykorzystanie komputera i Internetu w procesie uczenia się matematyki jest dla naszych uczniów tak samo naturalne, jak korzystanie na lekcji z cyrkla czy ekierki. Niewykorzystywanie nowych technologii stanowi w naszej opinii symbol zacofania. Mamy dostęp do wielu bezpłatnych portali edukacyjnych z materiałami dla uczniów i nauczycieli, więc warto, a nawet należy korzystać z ich zasobów. Stosowanie TIK-u w nauczaniu matematyki może przyczynić się do zainteresowania ucznia przedmiotem, lepszego zrozumienia poruszanych zagadnień oraz dłuższego skupienia uwagi na zadaniu. Niewykorzystywanie nowych technologii stanowi w naszej opinii symbol zacofania. Mamy dostęp do wielu bezpłatnych portali edukacyjnych z materiałami dla uczniów i nauczycieli, więc warto, a nawet należy korzystać z ich zasobów. Stosowanie TIK-u w nauczaniu matematyki może przyczynić się do zainteresowania ucznia przedmiotem, lepszego zrozumienia poruszanych zagadnień oraz dłuższego skupienia uwagi na zadaniu.
