Trzy poziomy kształtowania umiejętności rozwiązywania równań w szkole podstawowej

Z doświadczenia wiem, że czynność ta sprawia uczniom szkoły podstawowej wiele trudności. Część z nich bardzo szybko przyswaja sobie algorytm rozwiązywania równań liniowych, a część z nich ma z tym spore kłopoty. 

Myślenie abstrakcyjne a rozwiązywanie równań

Ale nawet wśród tych uczniów, którzy bezbłędnie rozwiązują równania, znajdą się tacy, którzy na przykład nie rozumieją, dlaczego przenoszą liczbę z jednej strony równania na drugą ze zmienionym znakiem. Nie rozumieją oni idei rozwiązywania równań, jedynie wyuczyli się algorytmu i bezbłędnie wykonują jego kolejne kroki. Dlaczego tak się dzieje? Odpowiedzi na to pytanie można poszukać w teorii rozwoju J. Piageta, według której rozwój myślenia abstrakcyjnego u dzieci rozpoczyna się dopiero powyżej 12. roku życia. Wielu uczniów szkoły podstawowej, którzy pierwszy raz spotykają się z problemem równania i jego rozwiązania, jest jeszcze w fazie operacji konkretnych. Dostrzegają związki przyczynowo-skutkowe, ale nadal potrzebują odwoływania się do rzeczywistości, do konkretnych przykładów, aby móc uporać się z takim problemem, jakim jest rozwiązanie równania. Możemy im pomóc posiąść sztukę rozwiązywania równań, kształtując tę umiejętność z wykorzystaniem metody czynnościowej, w myśl której uczeń przejdzie drogę od konkretu, poprzez symbol, aż do operacji abstrakcyjnych. Rozpoczniemy od zadań kształtujących czynności konkretne, potem przejdziemy do zadań wykorzys...