Na początek popatrzmy na przykłady dwóch różnych rozet i zastanówmy się, jakie mają cechy wspólne i jakie elementy w ich konstrukcji są rzeczywiście istotne. Obie rozety pochodzą z sufitu w meczecie Bolo Haouz w Bucharze. Jest to jeden z historycznych obiektów tego małego miasta w Uzbekistanie. Meczet został wybudowany w roku 1712 w pobliżu cytadeli Arc w dzielnicy Registan. W Bucharze jest również Registan, podobnie jak w Samarkandzie. W tej chwili ten meczet jest wpisany na listę światowego dziedzictwa UNESCO. Położony z dala od centrum Buchary, jest rzadziej odwiedzany przez turystów i jest to jeden z niewielu czynnych meczetów w tym mieście.Konstrukcje różnych gwiazd mieliśmy w większości dotychczasowych projektów i przykładów. Przypomnijmy, jak to do tej pory robiliśmy. W załączonym przykładzie skonstruujemy bardzo prosty gereh. Z powodu jego prostoty nie znajdziemy go w żadnej z zabytkowych budowli, ale nam on wystarczy do tego, aby zademonstrować konstrukcję gwiazdy.
POLECAMY
Wzory przedstawione w tym projekcie są możliwe do otrzymania przy wykorzystaniu konstrukcji pięciokąta półforemnego, opisanej w poprzedniej części tego szkicu. Jest to jednak znacznie trudniejsze zadanie ze względu na nieregularność tych pięciokątów.
Jak wspominałem wcześniej, wzór zbliżony do tego z ryciny 7.64 zamieszcza Bourgoin w swojej książce. Interesujący jest tu fakt, że dotychczas nie udało się zidentyfikować tego wzoru na żadnym zabytkowym obiekcie. Takich wzorów w książce Bourgoina znajdziemy więcej. Analizując je, dochodzimy do wniosku, że Bourgoin znał metodę gerehu, przynajmniej częściowo, oraz konstrukcje podobne do tych, które są przedstawione w tym szkicu. Konstrukcja regularnej rozety wpisanej w wielokąt foremny może mieć kilka wariantów.
Uproszczone konstrukcje rozet pozwalają na wiele ciekawych i bardzo prostych do wykonania eksperymentów. W ten sposób możemy wykonać setki interesujących gerehów bez konstruowania skomplikowanych teselacji.
Możliwość wpisania rozety w głębi wielokąta foremnego nasuwa pytanie – czy można skonstruować rozetę wewnątrz innej rozety? W przeszłości wielokrotnie mieliśmy rozety lub gwiazdy z dużym pustym środkiem. Postępując identycznie jak w tym projekcie, możemy wypełnić wnętrza gwiazd i rozet dodatkową rozetą, o ile jest tam wystarczająco dużo miejsca.
Literatura:
- Jaśkowski S., O symetrii w zdobnictwie i przyrodzie, PZWS, Warszawa 1952.
- Kepler J., The five books of Kepler’s Harmony of the World, wydawca nieznany (książka antykwaryczna, bez okładki i stron tytułowych), angielskie tłumaczenie dzieł Keplera wydanych w 1619 roku na koszt księgarza Gotfreeda Tampacha z Linz.
- Ekhtiar, Maryam i Claire Moore (red.), A Resource for Educators, In Art of the Islamic World. New York: The Metropolitan Museum of Art, 2012, s. 86–87.
